Spirala zadłużenia. Jak wyjść ze spirali długów?
Zadłużanie się pozwala na realizację różnego typu planów i marzeń, z drugiej strony wiąże się jednak z pewnym zagrożeniem. Warto dowiedzieć się, czym jest spirala zadłużenia, i jakie są sposoby na wyjście z niej.
Oferta dostępnych na rynku produktów kredytowych i pożyczkowych jest bardzo rozbudowana. Bez problemu uda się uzyskać wsparcie w różnej postaci i wysokości. Z drugiej strony łatwa dostępność tego typu środków może przełożyć się na poważne problemy. Oczywiście każdą pożyczkę trzeba będzie zwrócić na zdefiniowanych w umowie zasadach. Problemy pojawiające się w okresie spłaty mogą natomiast skutecznie to uniemożliwić. Bardzo często dochodzi wówczas do powstania tak zwanej spirali zadłużenia. Ta natomiast w szybkim tempie prowadzi do niewypłacalności i faktycznego braku możliwości spłacania zobowiązań. Warto wobec tego dowiedzieć się, czym jest spirala zadłużenia oraz jak wyjść ze spirali długów. Świadome działanie pozwoli na uniknięcie krytycznych sytuacji i lepszą weryfikację ofert kredytów i pożyczek.
Spirala zadłużenia – czym jest?
W standardowym scenariuszu kredytobiorca lub pożyczkobiorca zobowiązuje się do zgodnego z umową spłacania zobowiązania, w tym celu korzysta natomiast przede wszystkim z własnych środków. Od tego, czy nimi dysponuje, w znacznej mierze zależy więc to, czy uda mu się bez problemu spłacić zadłużenie. W tym celu banki i niektóre firmy pożyczkowe korzystają również z procedury oceny zdolności kredytowej, której zadaniem jest określenie, czy klient będzie w stanie to zrobić. Czasami jednak, zwłaszcza w sytuacji, w której doszło o przekredytowania lub utraty płynności finansowej z innych względów (np. obniżenia dochodów, nieoczekiwanych wydatków), musi posiłkować się środkami pochodzącymi z innych kredytów lub pożyczek. Spirala zadłużenia to stan, w którym kredytobiorca zaciąga kolejne zobowiązania w celu spłaty wcześniejszych. Jest to w większości przypadków krytyczny moment, ponieważ – jak sama, obrazowa nazwa wskazuje – pętla zadłużenia zaczyna się zaciskać, a kwota zobowiązań drastycznie rośnie. W związku z tym spirala zadłużenia bardzo często prowadzi również do finalnej niewypłacalności i braku możliwości spłaty zobowiązań. Ich efektem może stać się natomiast nawet egzekucja komornicza i bardzo niekomfortowe działania windykacyjne.
Przekredytowanie – kiedy występuje?
Niekontrolowane zadłużanie się łatwo wymyka się spod kontroli. Jednym z wyjątkowo ważnych momentów, który powinien stać się dla dłużnika sygnałem alarmowym, jest przekredytowanie. Dochodzi do niego, kiedy wysokość spłacanych co miesiąc rat przekracza 40% dochodów netto osiąganych przez gospodarstwo domowe. W takiej sytuacji dalsze regulowanie zobowiązań staje się bardzo trudne, łatwo również o utratę kontroli nad płynnością finansową. Przekredytowanie prowadzi wobec tego wyjątkowo często do spirali zadłużenia, zwłaszcza że wiąże się ze znacznym obniżeniem zdolności kredytowej, w związku z czym pozyskiwanie nowych funduszy na atrakcyjnych warunkach finansowych jest niezwykle trudne.
Spirala chwilówek: mechanizm działania
Chwilówki są wyjątkowym produktem oferowanym przez firmy spoza sektora bankowego. Zazwyczaj to krótkoterminowe pożyczki (30-60 dni) spłacane jednorazowo. Warunki finansowe nie są w większości przypadków tak korzystne, jak przy dłuższych zobowiązaniach. Cechuje je jednak prosta procedura poprzedzająca udzielenie środków, w związku z czym dla wielu osób są często jedyną alternatywą, pozwalającą na uzyskanie szybkiego wsparcia. To jest z kolei w wielu przypadkach przeznaczane na spłatę wcześniejszych zobowiązań, a liberalna polityka instytucji pożyczkowych przekłada się na rosnące zainteresowanie chwilówkami. Brak spłaty pożyczki w terminie może doprowadzić do zdecydowanie poważniejszych problemów, w tym podjęcia działań windykacyjnych, przekładających się negatywnie na poziom zadłużenia i nie tylko kondycję finansową gospodarstwa domowego, ale również dyskomfort psychiczny, który nie jest sojusznikiem właściwego wywiązywania się ze zobowiązań.
Jak wyjść ze spirali długów?
Wychodzenie ze spirali zadłużenia jest skomplikowanym procesem. Wynika to przede wszystkim ze złożoności tego zagadnienia. Zazwyczaj osoby, które mierzą się ze spiralą chwilówek lub innych pożyczek i kredytów, mają do spłaty wiele zróżnicowanych zobowiązań. Ostatecznie muszą radzić sobie wobec tego nie tylko ze znacznym zadłużeniem, ale również wieloma wierzycielami i zobowiązaniami, co znacznie utrudnia spłatę długu. Istnieje jednak kilka sprawdzonych sposobów na wyjście ze spirali długów:
- Uporządkowanie dokumentów: konieczne jest przede wszystkim dokładne poznanie swojego zadłużenia, określenie jego wartości, w tym również wartości poszczególnych zobowiązań, warunków ich spłaty i innych terminów. Może okazać się np., że część z nich uległa przedawnieniu. Częstym błędem popełnianym przez dłużników jest przy tym faktyczny brak kontroli nad poszczególnymi zobowiązaniami.
- Kontakt z wierzycielami: w wielu przypadkach spirala zadłużenia powstaje ze względu na unikanie kontaktu z wierzycielami. Choć podejmowane przez nich działania windykacyjne bywają uciążliwe i z pewnością wiążą się ze stresem, nie warto rezygnować z rozmowy. Wręcz przeciwnie: również wierzycielom zależy na odzyskaniu pieniędzy, więc w wielu przypadkach możliwe staje się wypracowanie satysfakcjonującego obie strony porozumienia. Brak aktywności zawsze prowadzi natomiast do nasilenia problemów.
- Konsolidacja zadłużenia: w przypadku bardzo rozproszonego zadłużenia dobrym sposobem staje się jego konsolidacja. Opiera się na zaciągnięciu nowego kredytu lub pożyczki, który spłaci poprzednie zobowiązania. Dłużnik będzie od tej chwili regulował wyłącznie kredyt konsolidacyjny, a więc jedną miesięczną płatność zamiast wielu innych. Poza tym ustali również nowe warunki. Kredyt konsolidacyjny umożliwia ustalenie większej liczby rat, co przełoży się na ich wysokość. Jednocześnie coraz częściej konsolidować można nie tylko zadłużenie wobec banków, ale również instytucji pożyczkowych i innych podmiotów.
- Zaprzestanie zadłużanie się: jak wyjść ze spirali długów? Przede wszystkim należy zatrzymać wzrost zobowiązań. Podstawowym warunkiem jest wobec tego zaprzestanie dalszego zadłużania się. Wprawdzie wydaje się to szczególnie trudne, jednak w rzeczywistości zaciąganie kolejnych pożyczek i chwilówek w celu regulowania wcześniejszego zadłużenia jedynie utrudnia wyjście z pętli zadłużenia.
Zacznij działać jak najszybciej
W przypadku pętli zadłużenia widoczna jest oczywista tendencja: upływający czas działa na niekorzyść dłużnika i jedynie potęguje poziom zadłużenia. Dodatkowym utrudnieniem są również działania windykacyjne podejmowane przez wierzycieli: w ich kontekście wyjątkowo łatwo o zaciąganie kolejnych zobowiązań, co jedynie pogarsza sytuację, choć – pozornie – poprawia ją w krótkim okresie. Poza tym możliwość skorzystania z efektywnych narzędzi radzenia sobie z pętlą zadłużenia jest ściśle powiązana z wiarygodnością konsumenta. Dotyczy to zwłaszcza kredytu konsolidacyjnego, który umożliwia bardzo efektywne, stopniowe wychodzenie z długów. Należy mieć świadomość, że w rzeczywistości jest to zupełnie nowe zobowiązanie, wobec czego instytucja przyjrzy się bliżej zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy. Jeżeli ta jest zbyt niska – np. w związku z przekroczeniem progu wypłacalności i zbyt wysokim saldem zadłużenia – nie będzie można skorzystać z tego produktu. Im silniejsza pozycja dłużnika, tym efektywniejsze sposoby wyjścia z pętli zadłużenia uda się również osiągnąć w rozmowach z wierzycielami. Dlatego to w interesie dłużnika leży jak najszybsze wypracowanie odpowiedniej strategii.
Komentarze (0)