Jak wyjść z długów? Sposoby na walkę z zadłużeniem

20.04.2021 (15:15) Paweł Łaniewski Komentuj teraz!

Życie z długami jest niezwykle trudne. Przekłada się to przy tym nie tylko na spory dyskomfort, ale również na zdecydowanie niższą wiarygodność finansową, wobec czego zaciąganie nowych zobowiązań jest trudniejsze. Warto dowiedzieć się, jak wyjść z długów i z jakich opcji można skorzystać.

Rynek kredytowy i pożyczkowy jest bardzo rozbudowany. Do dyspozycji konsumentów pozostaje wiele różnorodnych produktów, pozwalających na realizację zróżnicowanych, zarówno mniejszych, jak i większych potrzeb. Są one z jednej strony sporą szansą, ponieważ umożliwiają zdecydowanie szybszą realizację planów, z drugiej stanowią jednak pewne zagrożenie. Co oczywiste, długi należy spłacać, a złe dopasowanie zobowiązań do możliwości domowego budżetu może mieć tragiczne konsekwencje. Niekontrolowane zadłużanie się prowadzi do niewypłacalności, czyli stanu, w którym regulowanie zadłużenia nie jest już możliwe. Bardzo często dłużnicy wpadają również w spiralę zadłużenia. Najczęstszym błędem jest przy tym zwlekanie z podjęciem efektywnych działań mających na celu poradzenie sobie z trudną sytuacją. Dowiedz się, jak wyjść z długów i poznaj sprawdzone sposoby na redukcję zadłużenia oraz ustabilizowanie relacji z wierzycielami.

Etapy zadłużania się

Produkty kredytowe i pożyczkowe – jak wszystkie inne narzędzia dostępne na rynku – nie są same w sobie niczym złym. Wręcz przeciwnie: to właśnie dzięki nim możliwe staje się nabywanie towarów i usług, których nie udałoby się pokryć w sytuacji, w której konieczne byłoby bazowanie wyłącznie na możliwościach domowego budżetu. Bez kredytów i pożyczek wiele osób nie mogłoby więc zakupić chociażby własnego mieszkania, samochodu, zorganizować wesela czy przeprowadzić remontu. Zdarza się jednak, że dług przekracza możliwości domowego budżetu. Może to wynikać z jednej strony ze zmiany jego struktury (np. w związku z utratą źródła dochodu, choroby czy pojawienia się nowych wydatków), z drugiej – również ze zbyt intensywnej działalności na rynku kredytów i pożyczek. Mamy przy tym do czynienia z kilkoma mechanizmami, które powinny skłaniać do przyjrzenia się zadłużeniu:

• Przekredytowanie: w ten sposób określa się zwykle sytuację, w której na potrzeby spłaty zadłużenia przeznaczane jest powyżej 40% zarobków netto dłużnika lub gospodarstwa domowego. W takiej sytuacji regulowanie zobowiązań zgodnie z warunkami ujętymi w umowie jest bardzo trudne.
• Spirala zadłużenia: niekiedy regulowanie zobowiązań nie jest możliwe ze środków pochodzących z domowego budżetu. W takim scenariuszu dłużnicy często sięgają po nowe kredyty i pożyczki i przeznaczają w tym celu pozyskane w ich ramach fundusze. Prowadzi to do powstania spirali zadłużenia.
• Niewypłacalność: zbyt wysoki poziom zadłużenia prowadzi do niewypłacalności, czyli stanu, w którym dalsze regulowanie zobowiązań po prostu nie jest możliwe. Niewypłacalność zazwyczaj wiąże się z wyjątkowo dotkliwymi konsekwencjami, takimi jak windykacja należności, a w wielu przypadkach również egzekucja komornicza.

Jak wyjść z długów? Poznaj swoje zadłużenie

Każda sytuacja prezentuje się odmiennie, dlatego nie istnieje jeden scenariusz tego, jak wyjść z długów. Niezależnie od indywidualnego przypadku pewne zagadnienia prezentują się jednak podobnie, dlatego warto zapoznać się z kilkoma sprawdzonymi sposobami na to, jak wyjść z długów:

• Przeanalizuj swoje zadłużenie: bardzo często okazuje się, że podstawowym problemem dłużników jest niewystarczająca znajomość struktury ich zadłużenia. Dzieje się tak zwłaszcza w sytuacjach, w których podejmują wiele zróżnicowanych zobowiązań. Wówczas kluczową rolę odgrywa poznanie struktury zadłużenia, a więc przekonanie się, ile wynosi, kto jest wierzycielem, jakie są terminy kolejnych płatności i jaka część zadłużenia jest przeterminowana.
• Konsultacja z ekspertami: warto na tym etapie porozmawiać z ekspertami (np. prawnikiem, doradcą finansowym). Mogą z jednej strony przyjrzeć się bliżej zadłużeniu, z drugiej natomiast opracować strategię komunikacji z wierzycielami i sposobu regulowania zadłużenia. Warto mieć świadomość, że – zwłaszcza w przypadku poważnych problemów finansowych – część zobowiązań mogła ulec przedawnieniu. Wbrew pozorom konsultacja z prawnikiem nie zawsze musi oznaczać wysoki koszt. Wiele podmiotów oferuje bezpłatne wsparcie prawne.
• Skontaktuj się z wierzycielami: podstawową wskazówką, jak wyjść z długów, jest aktywne podejście i przede wszystkim nieunikanie kontaktu z wierzycielami. Bardzo wiele skomplikowanych sytuacji wynika właśnie z braku chęci do zmierzenia się z problemem i wdrożenia w życie efektywnych metod na walkę z długiem. Warto mieć jednak świadomość, że na spłacie zadłużenia zależy nie tylko dłużnikom, ale również wierzycielom. Wobec tego bardzo często udaje się wypracować kompromis i np. dostosować wysokość rat do możliwości finansowych.
• Zapoznanie się z innymi możliwościami: na rynku są także dostępne produkty umożliwiające zdecydowanie efektywniejsze mierzenie się z zadłużeniem. Podstawowym sposobem na to, jak wyjść z długów, jest konsolidacja zadłużenia. Warto przeanalizować, czy sprawdzi się w konkretnym przypadku. Z drugiej strony w niektórych przypadkach dobrym rozwiązaniem okaże się również ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
• Przygotowanie planu spłaty: po przeanalizowaniu wszystkich dokumentów, skonsultowaniu możliwości prawnych i podjęciu prób porozumienia z wierzycielami można zacząć tworzyć efektywny plan spłaty, który będzie umożliwiał efektywne pozbycie się zadłużenia.

Konsolidacja długu: na czym polega?

W przypadku znacznego zadłużenia, np. z tytułu kredytów lub pożyczek, problemem staje się nie tylko wysoka kwota, jaką trzeba odprowadzać każdego miesiąca na poczet wierzycieli, ale również duża liczba zobowiązań. Koniec końców dług sam w sobie z jednej strony generuje wysokie koszty, z drugiej efektywne zarządzanie nim jest bardzo trudne, a problemy organizacyjne przekładają się na pogłębienie kłopotów dłużnika. W takim scenariuszu dobrym sposobem na to, jak wyjść z długów, jest konsolidacja zadłużenia, a więc zastąpienie wielu zobowiązań jednym. W takim scenariuszu dłużnik zaciąga kredyt konsolidacyjny, w którego ramach spłacane są poprzednie kredyty i pożyczki, a od tej pory konieczne staje się regulowanie wyłącznie jednego zobowiązania. Ponadto kredyt konsolidacyjny znacznie ułatwia wyjście z długów, ponieważ umożliwia ustalenie dłuższego okresu spłaty, co pozwoli na uzyskanie niższej miesięcznej raty. Warto mieć jednak świadomość, że ostatecznie koszt obsługi zobowiązania tego typu będzie wprawdzie wyższy, jednak niższe miesięczne wydatki będą lepiej dostosowane do możliwości budżetu, wobec czego łatwiej o wyjście z długów.

Kontrolowane zadłużanie się

Oczywiście w każdym przypadku lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego przede wszystkim warto unikać sytuacji, w których dochodzi do przekredytowania oraz wpadnięcia w tak zwaną spiralę zadłużenia. Rzetelny dłużnik powinien na bieżąco monitorować stan swojego zadłużenia i świadomie wybierać produkty. Im tańsze będą i im lepiej uda się dostosować warunki spłaty do możliwości domowego budżetu, tym mniejsze ryzyko doprowadzenia do niewypłacalności. Olbrzymią pomocą staną się przy tym łatwo dostępne narzędzia, takie jak rankingi kredytów gotówkowych czy pożyczek ratalnych. W ciągu kilku minut możliwe stanie się poznanie szczegółowych informacji na temat produktu i dostosowanie m.in. wysokości raty do indywidualnych możliwości finansowych.