Kredyt to poważne zobowiązanie, a jego podjęcie powinno być szczegółowo przemyślane. Czasami jednak zdarzają się sytuacje, w których konsument chce z niego zrezygnować jeszcze przed rozpoczęciem spłaty. Odstąpienie od umowy kredytu jest nie tylko możliwe, ale również bardzo proste.
Obowiązujące prawo daje konsumentom sporo możliwości racjonalnego zarządzania swoimi finansami. Dotyczy to zasadniczo niemal wszystkich rodzajów umów: od zawieranych niemal każdego dnia umów zakupu towarów i usług po podejmowane zobowiązań finansowych. Choć często wydaje się, że wzięcie kredytu jest definitywne, a po podpisaniu dokumentów jedyny możliwy scenariusz to spłata kolejnych rat, rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Po pierwsze: kredytobiorcy mogą skutecznie nadpłacać kredyt lub nawet spłacić go wcześniej w całości, co pozwoli im uzyskać wymierne korzyści. Po drugie, mają również prawo do odstąpienia od umowy kredytowej. Co ważne: nie muszą przy tym w żaden sposób motywować swojego oświadczenia. Jedyny wymóg dotyczy natomiast dochowania odpowiednich terminów.
Odstępowanie od różnego typu umów jest dosyć powszechną praktyką, z którą mamy kontakt chociażby w przypadku bardzo popularnych zakupów online. Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta pozwala każdemu konsumentowi na odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą przedsiębiorcy bez podawania przyczyny w ciągu 14 dni od daty jej zawarcia. W takim przypadku wystarczy zwrócić towar, który np. nie spełnił naszych oczekiwań, oraz złożyć stosowne oświadczenie, aby otrzymać zwrot poniesionych kosztów. Lektura wskazanego aktu prawnego pozwala jednak na stwierdzenie, że nie reguluje on kwestii możliwości odstąpienia od umowy kredytowej lub ubezpieczeniowej. Nie oznacza to jednak, że jest to niemożliwe.
Możliwość odstąpienia od umowy kredytu opisują ustawy odnoszące się do konkretnych typów zobowiązań. W przypadku np. kredytów gotówkowych czy pożyczek na raty do wysokości 255 550 zł odpowiednim dokumentem stanie się Ustawa o kredycie konsumenckim. Kredytów hipotecznych dotyczy natomiast Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.
W obu przypadkach termin na odstąpienie od umowy kredytu wynosi 14 dni. Należy przy tym pamiętać, że aby czynność ta była skuteczna, należy jedynie złożyć stosowne oświadczenie we wskazanym czasie. Konsument nie ponosi przy tym dodatkowych kosztów odstąpienia od umowy kredytowej poza odsetkami za okres od wypłaty kredytu lub pożyczki do dnia spłaty. Warto mieć także świadomość, że odstąpienie od umowy kredytu będzie skuteczne także w przypadku skorzystania z usług dodatkowych świadczonych przez kredytodawcę lub osoby trzecie. Prawo jednocześnie obliguje kredytobiorcę do zwrotu kredytodawcy pozyskanych środków maksymalnie w terminie 30 dni od daty złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytowej.
Chociaż popularne zakupy na raty bardzo często traktujemy po prostu jako wygodny sposób regulowania opłat za nabywane towary i usługi, jest to równocześnie produkt kredytowy. W jego ramach bank kredytuje zakup wskazanego produktu, a następnie pobiera z tego tytułu płatności od konsumenta, co zwykle wiąże się również z dodatkowym oprocentowaniem. Mamy więc w tym przypadku do czynienia z kredytem wiązanym, w jego ramach zasadniczo dochodzi przy tym do dwóch czynności:
Ustawa o kredycie konsumenckim oczywiście pozwala na odstąpienie od umowy kredytowej tego typu. Z drugiej strony nabywca musi jednak pamiętać, że jeżeli przed odstąpieniem od umowy kredytowej został mu wydany towar, nie zawsze możliwy będzie jego zwrot: zależy to od bezpośrednich ustaleń pomiędzy nim a sprzedawcą. Jeżeli ten nie wyrazi zgody na zwrot towaru i nie będzie do tego zobligowany w świetle obowiązujących przepisów (np. dotyczących sprzedaży poza siedzibą przedsiębiorstwa), sprzedawca może domagać się uregulowania należności z tego tytułu. Warto wobec tego dokładnie przeanalizować sytuację i upewnić się, czy istnieje możliwość dokonania zwrotu towaru.
Należy mieć przy tym świadomość, że tak zwane „raty 0%”, w których nie jest pobierana jakakolwiek opłata za udostępnienie środków, nie są w rozumieniu przepisów kredytem konsumenckim, wobec czego nie dotyczy ich również możliwość odstąpienia od umowy kredytowej. W takim scenariuszu należy przede wszystkim przeanalizować zapisy widniejące w umowie.
Obowiązujące prawo nakłada na kredytodawców lub pośredników kredytowych obowiązek przekazania kredytobiorcy na trwałym nośniku wzoru oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytowej. W praktyce dokument tego typu wystarczy wobec tego jedynie wypełnić i np. wysłać pod wskazany adres banku. Oświadczenie jest przy tym stosunkowo proste i zawiera jedynie podstawowe dane na temat banku, kredytobiorcy i samego zobowiązania, takie jak:
Komentarze (0)