Kredyt na PESEL – elastyczność czy pułapka finansowa?

11.04.2023 (11:42) Marcin Kosiński Komentuj teraz!

W niespokojnych czasach coraz więcej osób poszukuje szybkich i łatwych rozwiązań finansowych, które pomogą sprostać nagłym wydatkom. W odpowiedzi na te potrzeby, niektóre instytucje finansowe zaczęły wprowadzać elastyczne formy pożyczek, nazywając je potocznie „kredyt na PESEL”. Co to dokładnie oznacza i jakie są zalety oraz wady takiego rozwiązania? W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej kredytom na PESEL, ich dostępności, procesowi ubiegania się o nie oraz potencjalnym ryzykom z nimi związanym.

Od razu uprzedzamy, że tak samo, jak nie ma możliwości, by wziąć kredyt na sam numer PESEL w banku, tak samo nie można wziąć pożyczki w takiej samej formie. Skąd zatem wzięło się hasło kredytu na PESEL i co się za nim kryje, postaramy się opisać w poniższym artykule. Zwykle oznacza to zastosowanie uproszczonego procesu przyznawania takiej pożyczki.

Kredyt na PESEL, czy pożyczka na numer PESEL?

Kredyt i pożyczka to dwa pojęcia, które często bywają używane zamiennie, jednak mają swoje istotne różnice. Oto kluczowe aspekty, które je różnią:

1. Podmiot udzielający: Kredyt jest udzielany wyłącznie przez instytucje finansowe, takie jak banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe czy inne uprawnione podmioty. Pożyczka natomiast może być udzielana przez różne podmioty, w tym przez osoby fizyczne, firmy pozabankowe oraz instytucje finansowe.
2. Regulacje prawne: Kredyty są ściśle regulowane przez przepisy prawa bankowego i nadzór finansowy, co sprawia, że procedury związane z ich udzielaniem są bardziej rygorystyczne i wymagają więcej formalności. Pożyczki, zwłaszcza te udzielane przez osoby prywatne czy firmy pozabankowe, podlegają mniej restrykcyjnym regulacjom i mogą być udzielane na bardziej elastycznych warunkach.
3. Cel finansowania: Kredyty zwykle są udzielane na określony cel, taki jak zakup nieruchomości, samochodu czy finansowanie inwestycji. Banki często wymagają udokumentowania celu, na który zostaną przeznaczone środki. Pożyczki natomiast mogą być udzielane na dowolny cel, bez konieczności przedstawiania dokumentacji dotyczącej wykorzystania środków.
4. Zabezpieczenie: Kredyty często wymagają zabezpieczenia w postaci hipoteki, zastawu rejestrowego czy poręczenia. Pożyczki mogą być zabezpieczone, ale często są udzielane na mniej rygorystycznych zasadach, czasami nawet bez żadnego zabezpieczenia (pożyczki pozabankowe, chwilówki).

Mimo że kredyt i pożyczka różnią się pod względem formalności, źródła finansowania czy zabezpieczeń, w obu przypadkach mówimy o umowach, które zobowiązują pożyczkobiorcę do spłaty pożyczonych środków w określonym czasie wraz z naliczonymi odsetkami. Jeżeli mamy możliwość wzięcia kredytu, zwykle jest to bardziej opłacalna forma pożyczania pieniędzy od pożyczek. Te drugie charakteryzują się mniejszą liczbą formalności okupioną wyższym oprocentowaniem RRSO.  

Czym się różni od siebie pożyczka krótkoterminowa od chwilówki?

Jeśli mówimy tzn. “pożyczce na numer PESEL”, należy odróżnić dwa rodzaje produktów finansowych:

• Pożyczki krótkoterminowe
• Chwilówki

Pożyczka krótkoterminowa i chwilówka to dwa rodzaje szybkich pożyczek pozabankowych, które często bywają ze sobą mylone. Kluczowe różnice między nimi to:

• Okres spłaty:

Pożyczki krótkoterminowe mają zwykle okres spłaty od kilku miesięcy do kilku lat. Dlatego pojęcie “krótkoterminowe” może być nieco mylne. Firmy, które ich udzielają, są w stanie rozpisać nam harmonogram spłat czasem nawet na 3 do 5 lat. Chwilówki są natomiast udzielane na bardzo krótki okres, zazwyczaj od kilku dni do 30 dni, Czasem może to być okres dwóch miesięcy. 

• Wysokość pożyczki:

Chwilówki są zwykle udzielane na niewielkie kwoty. Rzadko przekraczające kilka tysięcy złotych, a zwykle oscylują wokół kilkuset zl. Pożyczki krótkoterminowe mogą być udzielane na wyższe kwoty rozpoczynające się od kilku tysięcy zł. 

• Warunki udzielenia:

Chwilówki są często udzielane na bardzo prostych zasadach, bez konieczności przedstawiania zaświadczeń o dochodach, z minimalnym sprawdzaniem zdolności kredytowej czy historii w BIK. Pożyczki krótkoterminowe mogą mieć nieco bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące oceny zdolności kredytowej pożyczkobiorcy, choć wciąż są dużo mniej restrykcyjne niż w przypadku kredytów bankowych.

• Szybkość otrzymania środków:

Chwilówki są znane z bardzo szybkiego procesu decyzyjnego i wypłaty środków, często realizowanego w ciągu kilkudziesięciu minut lub maksymalnie kilku godzin. Pożyczki krótkoterminowe również charakteryzują się szybkim procesem, ale w niektórych przypadkach czas oczekiwania na środki może być nieco dłuższy.

• Koszty:

Koszty związane z chwilówkami bywają często wyższe niż w przypadku pożyczek krótkoterminowych, choć obie te formy są stosunkowo wysoko oprocentowane. Brak terminowej spłaty “chwilówki” wiąże się najczęściej z kilkuset złotową karą. Biorąc pod uwagę, że wysokość samej pożyczki wynosić może np. 500 zł, nawet jednodniowe  opóźnienie może się wiązać z karą rzędu 300-400 zł. Z kolei RRSO (rzeczywista roczna stopa oprocentowania) pożyczek krótkoterminowych potrafi wynosić ok. 100% w skali roku. 

Co będzie nam potrzebne poza samym numerem PESEL?

Sformułowanie “pożyczki na PESEL” są pewnym skrótem myślowym. Tak naprawdę pożyczkodawca będzie od nas wymagał więcej formalności. Przede wszystkim zostaniemy spisani z numeru dowodu osobistego oraz innych danych widniejących na tym dokumencie. Siłą rzeczy wobec tego podanie numeru PESEL będzie niezbędne. Dodatkowo firmy pożyczkowe nierzadko udzielą nam wypłaty pieniędzy osobiście w naszym miejscu zamieszkania. Jest to część nieformalnej wizji lokalnej, która będzie wpływać na ocenę naszej zdolności kredytowej. 

Jeżeli pożyczka zostanie sformalizowana na odległość, najczęściej potrzebny będzie numer konta bankowego, dzięki któremu firma pozabankowa dokona autoryzacji naszych danych osobowych. Będzie w tym pomocny przelew na symboliczną kwotę na podany rachunek bankowy. 

Innymi danymi, o które zostaniemy poproszeni to:

• Numer telefonu, 
• Adres e-mailowy, 
• Adres zamieszkania na terenie Polski. 

Jeszcze jednym ważnym dokumentem może być oświadczenie  posiadaniu pracy i zarobkach. 

Czym się różni zaświadczenie od oświadczenia o zarobkach?

Firmy pożyczkowe oferujące różne rodzaje pożyczek 

Reklamowane są one różnymi hasłami:

• “Pożyczka na PESEL”,
• “Pożyczki na PESEL”, 
• “Kredyt na PESEL”,  
• “Pożyczka na dowód osobisty”,
• “Szybka pożyczka online”,
• …

Ich wspólnym mianownikiem jest zwykle brak sprawdzania klienta w bazach dłużników. Czasem nawet w przypadku pierwszej pożyczki udzielanej przez taką firmę, może nas obowiązywać oprocentowanie zero procent; 

By wziąć pożyczkę, będziemy w zamian za to zobowiązani do podpisania oświadczenia, że jesteśmy legalnie zatrudnieni oraz osiągamy odpowiednie dochody. Nikt nie będzie tego faktu weryfikował, jednak podpisanie takiego dokumentu może mieć dla nas w przyszłości dotkliwe skutki. 

W przypadku, jeśli nie spłacimy naszego zobowiązania wobec firmy pożyczkowej, ta może tego typu oświadczenie złożyć na komisariacie policji wraz z powiadomieniem podejrzenia o popełnieniu przestępstwa o wyłudzenie pożyczki. 

Należy mieć na względzie, że 286 artykuł kodeksu karnego mówi:
– Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu, lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Tego typu zgłoszenia są przez policję bardzo chętnie rozpatrywane, gdyż zwykle gwarantują 100-procentową wykrywalność, jako że wszelkie dane osobowe, nie tylko numer dowodu osobistego, numer PESEL, ale i adres zamieszkania, podaliśmy przy umowie  zawierania pożyczki. 

Podsumowując, “kredyt na PESEL” to tak naprawdę uproszczony sposób określania szybkich i elastycznych pożyczek pozabankowych, które mogą być atrakcyjne dla osób potrzebujących natychmiastowych środków finansowych. Zanim skorzystamy z oferty jednej z firm, należy dokładnie obliczyć, czy będziemy w stanie zwrócić całą kwotę wraz z niezbędnymi odsetkami.